Od 21-24 lutego muzycy Kuźni Tradycji Zespołu Folklorystycznego „Wielkopolanie” udali się w swoją pierwszą  zagraniczną podróż artystyczną do malowniczej Słowacji by wziąć udział w tradycyjnych Fasiangach, czyli słowackich ostatkach. Już po raz 33 Cech Słowackich Gajdoszy zorganizował Międzynarodowy Festiwal „Gajdošské Fašiangy” w trzech górskich wioskach: Mala Lehota, Velka Lehota oraz Jedlove Kosotlany. Festiwal ten może pochwalić się wieloletnią tradycją, która czyni go jednym z najstarszych spotkań dudziarskich w Europie. Wydarzenie to od wielu lat odbywa się w towarzystwie gości z zagranicy, m.in. Węgier, polski, Holandii, Anglii, Austrii, Włoch oraz Czech.

Zgodnie z wciąż żywą tradycja ostatków słowackich, które w regionie górskim zachowały się wręcz z niezmienionej formie od wielu lat, młodzi mężczyźni już od poniedziałku wędrują po domostwach, śpiewając, muzykują i zabawiając gospodarzy. Fasiangi uznawane są przez Słowaków za najweselsze święta, bowiem reprezentują to na czym najbardziej im zależy i to co przynosi im najwięcej przyjemności, czyli muzyka, taniec i śpiew. Mężczyźni oferują mieszkańcom, dwa zabawne przedstawienia: smutny lub wesoły fasiang. Młodzi kawalerowie oczywiście, korzystają z okazji, by zdobyć uznanie wśród pięknych dziewcząt i popisują się swoimi umiejętnościami muzycznymi i tanecznymi – tańcząc taniec „palicovy”. Gospodynie i panienki, nie pozostają im dłużne i obdarowują ich domowymi wypiekami. Obowiązkiem mieszkańców jest przyjąć gości, aby okres wielkiego postu, a także całego roku przeżyć w pomyślności.

Dobrý deň gazdiná, máte fašangy?“
„Máme, vitajte“
„Chlapci, majú fašangy ! Muzika, palicový !“
„Fašiangy, Turíce, Veľká noc príde, kto nemá kožucha, zima mu bude….“

Tradycja ta jest związana z kalendarzem świąt katolickich, któremu na Słowacji przygrywają od zawsze gajdy, a których dźwięk nigdy nie mógł ucichnąć podczas istotnych wydarzeń. Muzykowaniu i zabawom towarzyszą także spotkania dudziarzy (gajdoszy), podczas których do grona przyjmowani są młodzi muzycy, rozpoczynający swoją przygodę z tradycjami regionu. Pięciodniowy huczny okres ostatków, kończy się koncertami oraz całonocną zabawą ludową dla mieszkańców, podczas których występują muzycy ludowi z całego regionu. W tegorocznych koncertach w Malej Lehocie oraz Jedlovych Kostolanach wzięli również udział muzycy Kuźni Tradycji, reprezentując tradycje muzyczne Wielkopolski podczas 5 koncertów. Po piątkowym i sobotnim zakończeniu ostatków, w niedzielę przyszedł czas na okres wyciszenia i uroczyste msze oprawione muzyką ludową, a także oficjalny obiad pożegnalny dla gospodarzy i zaproszonych gości.

Gajdoskie Fasiangy były niesamowitą okazją do poznania, nieznanych już w naszych regionach tradycji ostatków. Mnogość strojów, instrumentów, pieśni i tańców, a przede wszystkim ogromne zaangażowanie lokalnej społeczności wywarło ogromne wrażenie na naszych muzykach, którzy  zostali bardzo serdecznie przyjęci i nagrodzeni przez mieszkańców, nie tylko gromkimi oklaskami, ale i tradycyjnymi wypiekami oraz domowymi wyrobami.

                                                                                                                                        PZ