Czerwcowe spotkania "Mistrza i Ucznia"
Minął kolejny miesiąc programu stypendialnego Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi „Mistrz-Uczeń 2025”. Czerwcowy etap projektu „Ocalić od zapomnienia – kultura taneczna dawnych wsi miasta Poznania” zakończył się kolejnymi spotkaniami mistrza Piotra Kulki oraz ucznia Filipa Laskowskiego.
Czerwcowe spotkania poświęcone były kontynuacji nauki tańców rodzimych: chodzonych i marszów. Uczeń zapoznał się z ich podziałem na obrzędowe i zwyczajowe. W trakcie ćwiczeń na sali tanecznej Mistrz przekazał Uczniowi charakterystyczne kroki i figury tych tańców, wykorzystywanych w odniesieniu dla kobiet i mężczyzn.
Chodzone jako tańce należące do grupy rodzimych były bardzo lubiane i rozpowszechnione w Poznaniu oraz na terenach dawnych otaczających go wsi. Ich obraz taneczny jest prosty, godny, unikający naśladowania gestów i figur przypominających poloneza narodowego. W ludowej kulturze tanecznej przybierały również inne nazwy: wolny, powolny, polski, a nawet polonejz. Realizowane były w wolnych tempach, w metrum 3/4. Wykonywane były bardzo często z przyśpiewką, w obrzędowości weselnej „do przodka”, przybierały różne obrazy taneczne i sposoby wykonania uzależnione od funkcji, z jaką były związane. Tańce te nie miały skrystalizowanego schematu choreograficznego, a ich obraz i przebieg uzależniony był od inwencji, nastroju tańczących, a także charakteru melodii i śpiewanego tekstu.
Marsze to okolicznościowe formy muzyczno-taneczne wykonywane w metrum 2/4 lub 4/4. Pełniły szczególną rolę w zwyczajach i obrzędach, przede wszystkim podczas wejścia czy wyjścia uczestników spotkań z izby, w drodze pary młodej do i z kościoła, orszaku dożynkowego, pochodów maszkar itp. Wykonywane były w żywym tempie, szybszym niż chodzone. Występowały przede wszystkim w wersji instrumentalnej (bez tekstu), jednakże zdarzały się przypadki marszów ze śpiewem, m.in. w zabawach lub w formach obrzędowych. Występowały również jako samodzielne pieśni, określane mianem podróżnych.
Oprócz nauki chodzonych oraz marszów, Uczeń zapoznał się z atrybutami charakterystycznymi dla mężczyzn i kobiet. Należą do nich m. in.:
– butelka,
– gaik,
– figurka podkoziołka,
– korale,
– wałek,
– wiwatka,
– wózek.
Celem projektu jest utrwalenie dorobku kulturowego mieszkańców dawnych wsi miasta Poznania, obecnych jego dzielnic, którego tworzą tradycyjne zwyczaje, obrzędy, pieśni, muzyka, tańce i stroje.
Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z realizacji drugiego etapu projektu, a także krótkiego filmiku podsumowującego drugi miesiąc pracy Mistrza i Ucznia:
Zrealizowano w ramach programu stypendialnego Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi „Mistrz – Uczeń” ze środków Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
